Van Messina op Sicilië hebben we geen verwachtingen, behalve dan dat we het stadje snel gezien zullen hebben. Volgens de reisinfo van MSC is een van de belangrijkste bezienswaardigheden een 4 kilometer lange hoogspanningskabel tussen Sicilië en het vasteland. Als daar geen massatoerisme op afkomt, weten we het ook niet meer.
Het twaalfde-eeuwse annunciatiekerkje van de Catalanen is het eerste waar we tegenaan botsen als we het schip verlaten. Het ligt ietwat verzonken onder het straatniveau waardoor iedereen er voorbij loopt.
Als het op het bezoeken van kerken aankomt, ben ik redelijk autistisch. Hoe groot, of in dit geval, hoe klein de kerk ook moge zijn, ik ga eerst naar het begin van de middenbeuk om interieur in me op te nemen. Er is altijd wel iets dat opvalt, iets dat het gebouw typeert.
Deze keer is het een gigantisch kruis achter het altaar met daarop een fijn gestileerde Christusfiguur. Ook Finn heeft in de mot dat het kruis de proporties van het kleine kerkje overstijgt en begint vragen te stellen over Jezus en wat er met de man gebeurd is.
Onze kinderen volgen zedenleer, omdat we hen niet van begin af in een club willen inschrijven waar ze uiteindelijk mogelijk geen zin in hebben. Dat we niet getrouwd zijn en onze kinderen niet hebben laten dopen, was niet geheel naar de zin van mijn moeder, en dat is zacht uitgedrukt. Mijn vader stond er destijds iets meer nuchtig tegenover en zei me ooit sussend ‘Laat die kinderen nu gewoon dopen, dan zijn ze met alles in orde.’ Alsof een doop hetzelfde is als een reispas gaan halen. Geloven moet je met goesting en overtuiging doen. Het volste respect heb ik voor iedereen die zijn geloof ergens uit put, zolang ik maar niet verplicht of zelfs maar gestimuleerd wordt om hetzelfde te doen.
Als uiteindelijk Rune of Finn zich bij een godsdienst willen aansluiten, zal ik er evenveel spijt van hebben als dat ze bij een sportclub beginnen, maar ik zal hun keuze respecteren, net zoals ook mijn ouders dat hebben gedaan.
Door zedenleer te volgen, missen ze natuurlijk wel de setting die wij destijds hebben meegekregen over het leven en de dood van Christus, noodzakelijke info om ook de westerse religieuze kunst te begrijpen. Het vragenvuur van Finn lijkt dan ook meer op een ‘kruisverhoor’, excusez le mot.
De vragen beginnen spectaculair (‘Hoe hangt Jezus eigenlijk vast op het kruis’) maar komen al snel uit op enkele al dan niet pertinente waarom-vragen als ‘Waarom hebben ze Jezus eigenlijk aan een kruis gehangen?’ en ‘Waarom heet Jezus eigenlijk Je-zus? Jezus is toch een jongen? Moet hij dan niet ‘Je-broer’ heten?’
Meer heeft Rune dan weer niet nodig om redelijk absurdistisch verder te borduren op deze voor een 7-jarige logische vraag. In geen tijd belanden we in de ‘Wat als’-sketch over de babysit. ‘Je-moeder is de babysit!’
Even later vallen we de toeristische dienst binnen. Het aantal aanwezige ambtenaren per vierkante meter doet ons de angst bekruipen dat we weer in Napolitaanse toestanden terecht gekomen zijn. Of ze een kaartje van Messina hebben, wil ik weten. ‘Een kaartje van Messina, een kaartje van Messina …’ De toeristische medewerker lijkt overdonderd door de vraag naar een simpel kaartje. De andere aanwezige ambtenaren leggen spontaan hun soortelijk gewicht in de schaal en instrueren ons aanspreekpunt om eens goed te kijken in een van de kasten achter de balie, want daar moet zeker nog een kaartje liggen. Even wanen we ons 25 jaar terug toen Mark Uytterhoeven en Wouter Vandenhaute in elke aflevering van ‘Het huis van wantrouwen’ op zoek moesten naar een videocassette.
Breed glimlachend legt de brave man een kaartje van de stad opengevouwen voor ons en begint enthousiast in zijn beste schoolengels uit te leggen wat de highlights zijn van Messina. Zelfs de lokale economie wil hij steunen door Els te wijzen op de shoppingstraat.
Enkele straten verder valt ons oog op een mooi binnenplein waarvan we maar een stukje kunnen zien van op straat. Een groot doek aan de inkom van de palazzo doet vermoeden dat het een museum moet zijn waar een of andere kunstenaar artist in residence is. De naam van de schilder, Maurizio Gemelli, zegt ons niets en we besluiten verder te wandelen, tot een sympathieke vijftiger ons aanspreekt. Of we geen zin hebben om de tentoonstelling te bezoeken? De inkom is gratis. De man is niet het type gladde verkoper dat je Theofiel Boemerang-gewijs uiteindelijk heel wat geld kost. Die zullen we morgen in Tunis nog genoeg tegenkomen.
We volgen hem naar binnen.
Het gebouw nodigt uit, de binnenplaats ziet er idyllisch uit. Op de achtergrond klinkt rustige gitaarmuziek.
De kunstenaar blijkt een lokale schilder te zijn die duidelijk een fascinatie heeft voor games, fantasy en vrouwelijk naakt in redelijk foute gedaanten. De taferelen spreken in elk geval tot de verbeelding van Rune en Finn. Een vuurspuwende draak die het schild van een arme ridder verhit met kokend braaksel gaat er immers beter in dan de zoveelste opstelling van illustere bijbelfiguren.
De brave man kan het niet laten ons persoonlijk wat extra informatie te geven over sommige werken, niet opdringerig, maar oprecht. Wanneer hij ziet dat we ons het bezoek laten welgevallen, vraagt hij of we een woordje in het gastenboek willen schrijven.
We wandelen richting de binnenplaats en zien plots een gitarist in een gedeelte van de achterbouw zitten. De gitaarmuziek die we heel de tijd hoorden, blijkt live gespeeld. Geen potje of ingedeukte hoed voor hem, geen vraag om aandacht of geld. De man geniet, net als wij, van de akoestiek van het gebouw.
Uiteindelijk komen we er ook toe het binnenplein met de Monte di Pieta uit 1616
te bezoeken. De oude trap en het sobere plein stralen een magistrale eenvoud en rust uit in het drukke Italiaanse stadsleven. Toch is het dat niet wat blijft plakken.
Net wanneer we door willen gaan, spreekt de man ons opnieuw aan. Hij vertelt honderduit over het gebouw en zijn verleden en komt zo naadloos bij 28 december 1908. De avond van de totale verwoesting.
Enkele dagen voor Kerstmis waren duizenden Sicilianen op bezoek bij hun familie in de kustregio. Het was iets na etenstijd toen een enorme aardbeving de regio trof. De inwoners van Messina ontvluchtten de stad en trokken naar de kustlijn uit vrees bedolven te worden onder de brokstukken. Ze zagen de zee plots wegtrekken. Even later werd de stad en zijn inwoners het slachtoffer van een alles verwoestende tsunami. Meer dan 70.000 slachtoffers waren er te betreuren.
Op enkele historische gebouwen na die zwaar beschadigd waren, moest de volledige stad heropgebouwd worden. Dat gebeurde met respect voor het verleden. Het Messina van vandaag is een stad met brede, moderne straten, maar in een oude bouwstijl.
We klimmen tot een van de hoogste punten van de stad, de kathedraal van Christus, vanwaar je een oneindig zicht op de omgeving hebt. Onderweg valt het op dat buiten de toeristisch interessante plekken ook Messina een oord van graffiti en zwerfvuil is. Doodjammer is het. Het had veel sympathieker geweest de Messinaianen alleen maar als rebelse foutparkeerders te typeren. De op zich al kleine Fiatjes worden meestal dwars in de parkeerplekken gezet om snelheid te winnen bij het parkeren. Anderen zetten hun auto weliswaar in de rijrichting, maar wel vlak achter de geparkeerde Italiaanse sapcentrifuges. Na een tijd kan niemand nog een straat in of uit met een eindeloos getoeter tot gevolg. Claxonneren is zo vanzelfsprekend in Messina dat je er na een tijd niet meer op let. Levensgevaarlijk, want de Messinaesiërs gebruiken hun toeter als alternatief voor zowel hun richtingaanwijzer als hun rempedaal.
Net voor de middag troept een menigte samen voor de kathedraal met de statige klokkentoren. Sinds 1933 dansen om 12 uur ’s middags mechanische met bladgoud bedekte figuren in de toren nadat luid leeuwengegrom en hanengekraai door de luidsprekers is gegaan. Geen live beiaard dus, maar alles op tape: het Ave Maria om precies te zijn.
Waarschijnlijk afgekeken van de moslims die ook al lang niet meer hun minaret beklimmen op vaste momenten, maar een cd’tje laten starten met een of ander gebed. Trappen doen en geloven, het is in deze tijd geen vanzelfsprekende combinatie meer.
De goede raad van onze vriend van de toeristische dienst indachtig wandelen we nog even door de winkelstraat op zoek naar een nieuwe handtas voor Els. En ja hoor, de shoppinggoden geven gevolg aan Els’ existentiële gebeden. We vieren de succesvolle netzak-queeste en een zeer fijn stadsbezoek op een zonnig terrasje met proseccootje.
De namiddag verloopt slurpend op het zonneterras. De kinderen gaan basketten, maar blijken een maatje te kleine voor de blanke Michael Jordans op het veld. Als troost duiken ze dan maar het bubbelbad in, tot ze er als vijfennegentigjarige uitkomen, toch als we de jaarringen op hun vingers mogen geloven.
Veel schoon volk vanavond op de Splendida. Het is formal night, en deze keer ‘voor echt’. Het goud in de centrale hall is nog eens goed opgeblonken en de led-lichtjes schijnen nog meer te schitteren dan voorheen.
Het is drummen geblazen op de glazen trappen. Iedereen wil een glitter & glamourfoto voor het nageslacht. Professionele fotografen zijn zeer druk in de weer. Per trap een camera, dat maakt dat niemand kan ontkomen aan het geflits van de avond. Ze trekken iedereen die een beetje moeite gedaan heeft de trap op.
Later op de avond zie ik de sopraan die net enkele sublieme stukjes ten berde heeft gebracht ook voorbij de trap lopen. Een overijverige fotograaf neemt haar bij de arm om haar op de digitale plaat vast te leggen. Het enige wat ze vervolgens doet is met haar wijsvinger op het MSC-naamplaatje van de fotograaf tikken. Zonder iets te zeggen doet ze dek 5 onder de man openscheuren waardoor hij roemloos verdrinkt in de Middellandse zee. Ik ben ook van MSC, knaapje. Ik ben hier élke dag, maar dat zul je waarschijnlijk nog niet opgemerkt hebben omdat je nooit verder kijkt dan je camera, loser! Haar ogen zijn vernietigend net voor hij door de zee wordt verzwolgen.
Heerlijk, zo’n lichaamstaal.
(8 april 2014)
sur ma route 
Geef een reactie